CIA Ajanlığından Libya'da İktidar Mücadelesine: Halife Hafter

Halife Hafter'in medyadaki adını 2014'te Libya'da kendisinin Trablus'taki hükümeti devirmek için başlattığı Onur Operasyonu'ndan (Dignity Operation) beri sık sık duyduğumuz hepimizin mâlumudur.

Halife Hafter, 1943 yılında Libya'nın Berka yani Sirenayka bölgesindeki Acdabiya şehrinde doğmuştur. Farcani aşiretine mensuptur. Birçok Libyalı gibi o da bir aşirete mensuptur. Kaddafi'nin Kazazife aşiretine mensup olup bütün aşiret mensuplarını devlet işlerinde güven arzetsinler diye kayırmaları da ülkedeki aşiretçiliğin bir örneği olsa gerek.

Hafter, Bingazi Askeri Akademisi'nden mezun olmuştur. Bununla birlikte Mısır ve Sovyetler'de de askeri eğitim görmüş olmakla birlikte Rusça, İngilizce, İtalyanca ve Fransızca gibi dilleri yurt dışında bir çok kez olmanın verdiği bir avantajla öğrenmiştir.

1969'da Kaddafi liderliğindeki Kral İdris'e karşı yapılan askeri darbede o da yer aldı. İsrail'e karşı 1973 Yom-Kippur Savaşı'nda Libyalı birlikleri de komuta etmiştir Nâsırcı bir asker olarak. Şimdi ise tabii Nâsırcılıktan bir eser yok.

Daha sonraları Libya'nın Çad Savaşı'nda yer almıştır. Libya ile Çad arasında sınıf ihtilafı bulunmaktaydı ve Çad'ı fransa desteklemişti. Halife Hafter bu savaşta düşman saflarında esir düşmüştür. O günden sonra Hafter CIA ile iltisak halinde olup Kaddafi aleyhine çalışmaya başlamıştır. Uzun süre Amerika'daki Virgiana'da bulunmuştur. Amerikan vatandaşlığı da almıştır. Tabii ki esir olmaktan kurtulmasının bir yolu da Kaddafi aleyhine faaliyet yürütmekti. Bu faaliyetleri Zaire gibi Afrika ülkelerinde de yürütmüştür.

Amerika'ya dönmeden önce 1996’da Libya’nın doğusunda Kaddafi karşıtı bir ayaklanmayı komuta etse de bu başarılı olamamıştır.

Bugün ise Hafter ilerleyen yaşına rağmen Libya'nın en güçlü savaş lordu olarak anılmaktadır. 2014'te Onur Operasyonu'nu başlattı. Ensaru'ş Şeria, IŞİD ve İhvan gibi İslamcı güçlere karşı savaşmaktadır. 2016 senesinde ise başlattığı bu operasyonla Bingazi'nin tamamında kontrol sağladını duyurmuştur. Hafter'in arkasındaki en önemli güçler Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Rusya'dır. Mısır'da Suudi Arabistan eliyle Abdülfettah Sisi ve Rusya arasında askeri diplomasi yolu ile İhvan'a karşı silahlı anlaşmalar mümkün olabiliyorsa bunun bir benzeri Libya'da da mümkün olabiliyordur. Zaten Hafter, Libya'nın Sisisidir bir nevi. Buna benzer bir örnek olaraksa Hafter'in Libya'nın Sirenayka (Berka) bölgesinde bazı Selefilerden destek alıyor olmasını gösterebiliriz. Nitekim o bazı selefilerden destek alması, Mısır'da Sisi'nin İhvan'a karşı Selefi Nur Partisi'nden destek almasına benzetebiliriz. Bu destekten sonra ise Mısır'daki İhvan'la Selefilerin kaderi kesişmişti ve Selefi terör grupları Sina'da Mısır askerlerine çeşitli saldırılar düzenlemişti. Hatta Mısır İhvanı'nın zengin isimlerinden Hayrat Eş-Şatır'ın da bu Selefi gruplara para hibe ettiği iddia edilmişti. Halife Hafter benzer bir terör saldırısının hışmına uğramıştı. Bingazi'deki konutuna gönderilen bombalı aracın intihar saldırısıyla patlaması sonucu dört kişinin ölmesine rağmen Hafter yara almadan kurtulmuştu.

Sonuç olarak, nasıl ki Sisi Mısır'da Camp David'in devam ettirilmesi açısından daha güvenilir bir kişilik olarak görülüyorsa, Libya'da da İsrail ve Batı adına Halife Hafter de öyle görülüyordur. Batı, kendisi için Libya'da en kötü olan Kaddafi'yi devirdi, şimdi daha az kötü saydıkları İslamcı gruplarla olan çatışmalarda seküler kimlikli Hafter'i desteklemektedirler. Onlar öyle inanıyor ki Hafter kesinlikle İsrail ve Batı'ya karşı Suudi Arabistan paraları ile yeni bir din savaşı başlatmaz, Kaddafi gibi bu paraları teröristlere yedirmez. ne de olsa Kaddafi, OPEC baskınında kaçırılan Suudi Arabistanlı Petrol Bakanı Yammani opesyonu için komünist Filistinli gruplara 1 milyon dolarlık bir bahşiş de vermişti. Şunu da görüyoruz ki Hafter’in talebi üzerine İsrail savaş uçakları Sirte’deki IŞİD mevzilerine bombalı saldırı düzenliyor. Burdan da uluslararası anlamda Trablus hükümetinin başının ne kadar dertte olabildiğini anlıyoruz. Hafter, uluslarası desteğini çoktan sağladı bile.