IŞİD'e Karşı Mücadelede Şii Jeopolitiğinin Başarı Örneği: Haşdi Şabi

Haşdi Şabi'nin başarısı hakkında söylemem gerekenler şu ki IŞİD'in kimin bitirdiğini, Suriye'de ve Irak'ta kimin gücü elde edip kiminle ileride tekrar savaşacağını neden kimseler konuşmaz? 2014'te IŞİD Musul'u aldıktan sonra Sincar'da Ezidilere karşı saldırıya geçtiğinde Amerika hiçbir şey yapmamıştı ve Ezidiler Şengal Dağı'na çıkarak canlarını kurtarmaya çalışmışlardı. Ne zaman ki IŞİD Mahmur'a geçip IKBY (Irak Kürt Bölgesel Yönetimi)'nin başkenti Erbil'in kapısına dayanmıştı, işte o zaman Amerika harekete geçip IŞİD birliklerine karşı hava saldırıları düzenleyerek onları püskürtmüştü. Erbil sakinleri Amerika’nın bu müdahalesini dışarıda halay çekerek kutlamışlardı. Mesud Barzani IŞİD’in Musul’u ele geçirmesiyle doğan kriz ortamından istifade ederek bağımsız bir Kürt devleti için referanduma gideceğini açıklamıştı. Bunun üzerine İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ise bağımsız Kürt devletini tanıyacak ilk ülke olacaklarını da ilân etmişti. IŞİD, o dönemde Musul'u elde ettikten sonra bankalara ve Irak ordusunun Amerika'dan aldığı silahlara el koymuştu. Irak askerleri Musul'dan sivil kıyafetler giyerek kaçmaya çalışmıştı. Hatta Musul'dan ilk kaçan Musul'un valisi Asil Nuceyfi olmuştu. Bir günde şehirden yarım milyonluk halk nüfusu yer değiştirmişti. IŞİD dünya gündemine oturmuştu. IŞİD başkent Bağdat'ı da tehdit edip başkenti de ele geçirecekleri duyurmuştu. Bunun üzerine Bedir Hareketi lideri Ammar El-Hekim de askeri kamuflaj giyerek televizyonlara çıkıp açıklama yapmıştı. Irak ordusu IŞİD'in Musul'dan başkent Bağdat'a sızmaya çalıştığı Saddam döneminde yapılan kilometrelerce uzunluktaki tüneli tıkayarak kapatmıştı. IŞİD'in çok güçlenmesi, Ezzidilere yapılan zulüm, ve Tikrit'te 1500'den fazla askeri akademi öğrencisinin başlarına kurşun sıkılarak öldürülüp toplu mezarlara gömülmesi; birbirinden kopuk Irak halkını bir araya getirmişti. Mecliste Ezidi milletvekili Viyan Dahil ağlayarak bütün Irak halkının; Arap, Türkmen, Kürt, Şii ve Sünni ayırt etmeksizin IŞİD'e karşı bir olması gerektiğini vurgulamıştı. IŞİD'i ise el altından destekleyenler Saddam ordusundan bakiye kalan Baasçı subaylardı. Bunlardan biri yeraltına çekilen İbrahim El-Durra'ydı. İran ise oldukça bu duruma karşı temkinliydi. Irak Başbakanı Nuri El-Maliki'ye karşı herkes tepkiliydi. Maliki istifa etmemekte diretiyordu. Artık Maliki'nin destekçisi İran da onu gözden çıkarmıştı. Nuri El-Maliki baskılara dayanamadı istifa etti ve yerine başbakan olarak Haydar El-İbadi getirilmişti. Şiiler Ayetullah Sistani'nin fetvasıyla kadın, erkek ve çocuk demeden silahlanmaya başlamıştı. Birçok Şii örgüt tek çatı altında birleştiler ve bu çatı örgütleşmesine Haşdi Şabi yani halk yığıntısı dediler. Artık IŞİD'e karşı onun gibi ruhaniyetçi bir örgütün kurulması gerekiyordu ve Şiiler IŞİD'e karşı en az onun kadar acımasızca savaşını sürdürmeye başladı. Haşdi Şabi'nin sayısı 2 milyona kadar ulaştı. Haşdi Şabi'nin gücü oldukça acemi ve tecrübesiz olan ırak ordusundan fazlaydı. Peşmerge ise Haşdi Şabi'nin yanında sönük kalıyordu. Peşmerge birçok operasyonda Irak ordusunun arkasından gelerek çatışmalara Kürt bölgesinde katılıyordu. Peşmerge Sincar'da bile Ezidileri koruyamayarak korkaklıkla suçlanmıştı ve Kandil'den kalkan otobüslerle terör örgütü PKK devreye girmişti. Bir Peşmerge komutanı uluslararası basına IŞİD'in bitmeyeceğini ve başkentlerinin Musul olduğunu kabul etmek gerektiğini söylemişti bile...

Peki bundan sonra ne oldu? Irak ordusu ve Haşdi Şabi Saddam'ın memleketi olan Tikrit'i ele geçirdi. Telafer, El-Anbar (Ramadi) ve Musul da ele geçirildi. Sincar ve Kerkük'te de kontrol sağlandı. Böylece İran destekli Irak hükümeti artık Irak'ın toprak bütünlüğü bizdedir dedi ve bugünlerde görüyoruz ki artık Irak ve Suriye toprakları da birleşmiştir, eski haline göre güncellenmiştir. Sadece IŞİD bitirilmedi, böylece Kerkük de Peşmerge'den ve onun Kürt milliyetçisi politikalarından temizlenmişti. Kerkük'ün eski PKK'lı valisi Necmettin Kerim Irak ordusuna ve koskoca 2 milyonluk Haşdi Şabi'ye kendilerini bilmezcesine "Kerkük'e gelin de görelim bakalım!" demişti. Geldiler ve ilk kaçanlardan biri Necmettin Kerim olmuştu. Haşdi Şabi ve Irak ordusunun askerleri Necmettin Kerim'in valilik odasında poz vermişti. Böylelikle Irak hükümeti gücünü sayısı sadece 60 bin olan Peşmerge ve Irak Kürt Bölgesel Yönetimi üzerinde de kullanarak eski başbakan Maliki'nin yapamadığı şeyi İran'ın desteğiyle yapmıştı. Irak Başbakanı Haydar El-İbadi'nin bu başarısını yabancı basında çok az kişi konuştu. Bu başarı görmezden gelindi, sırf Batı güdümlü diye IŞİD'e karşı mücadelede sadece YPG/PKK yücetildi. Haydar El-İbadi, IŞİD konusunda Amerika'dan destek almaya çalışmıştı. Bir zirvede Obama’yla konuşmaya çalışmıştı. Obama onu umursamamıştı bile. Musul'da olağanüstü başarı elde edilmesinden ve Kerkük'ün alınmasından sonra Amerika'nın Irak'ta yıllarca neden olduğu ve İran'ın böylesine bir güç elde ettiği bir Irak'ın neden varolduğu kafalarda epeyce soru işareti bıraktı. İran sadece ırak'la yetinmedi ve Suriye'de de IŞİD'e ve diğer Selefi örgütlere karşı başarı göstermişti. Ta ki Amerika ve İsrail'le yapılan anlaşma sonucu Rusya'nın Esad rejimine desteğini çekmesiyle HTŞ başa gelene kadar. Batı IŞİD'e karşı başarı gösteren, onların deyimiyle radikal İslam'a karşı ciddi anlamda savaşan Şii savaşçılar gerçeğini görmek istemiyordu. Onların yerine, IŞİD'e karşı sadece Kürt bölgelerinde savaşıp Amerikan hava saldırılarıyla takviye edilen YPG ve Peşmergeler yüceltiliyordu ve "başarılı" görülüyordu. Bundan sonrası için yeni meydana gelen dengeyle yeni bir savaş Amerika ve Suudi Arabistan destekli Kürt güçleri ile Rusya ve İran destekli Esad rejimi arasında bir savaşın gerçekleşmesi öngörülüyodu fakat HTŞ'nin başa gelmesiyle YPG ve Şam ilişkileri nasıl bir seyir içine gireceğini gelecek gösterecek. Ne var ki Amerika'nın Suriye'den tecriden (yavaş yavaş) geri çekilmesi Kürtlerin pek de işine gelmemektedir ve onların bölgede fiilen yalnız bırakılıyor olması Şam'ın Suriye'de toprak bütünlüğünü sağlaması açısından bir avantaj olarak görülüyor.